Facylitacja w ostatnim czasie staje się słowem, który często towarzyszy tematom takim jak podejmowanie decyzji czy praca w zespole. W tym tekście postaramy się wyjaśnić czym jest facylitacja.
Jest kilka definicji facylitacji, natomiast dla uproszczenia skupmy się na jednej z nich, która z perspektywy nas, facylitatorów wydaje się najbardziej trafnie opisywać ten styl pracy.
Według Rogera Schwarza (autora m.in. książki „The skilled facilitator”) „facylitacja grupy to proces, w którym osoba zaakceptowana przez wszystkich członków grupy, która jest niezależna i neutralna w stosunku do grupy oraz nie posiada prawa podejmowania decyzji, diagnozuje i prowadzi proces pracy grupy tak, aby:
- pomóc grupie zidentyfikować i rozwiązywać problemy,
- wspierać procesy podejmowania wartościowych decyzji,
- podnieść efektywność pracy grupy i każdego jej członka.”
Nasza definicja facylitacji
Są jeszcze inne definicje facylitacji, skupiające się na różnych jej aspektach. Wiele z tych definicji określa facylitację jako zbiór narzędzi i metod, które ułatwiają grupie realizować cel poprzez zaangażowanie grupy do działania i współpracy. Doświadczenie nauczyło nas jednak, że sama facylitacja jest pojęciem zbyt szerokim i złożonym aby ograniczyć ją tylko do zbioru narzędzi.
Dla nas facylitacja to coś więcej niż proponowanie narzędzi czy pilnowanie czasu danych aktywności. Facylitację określamy jako umiejętność współpracy z uczestnikami i procesem grupowym tak, aby finalnie osiągnąć poziom autonomicznego pokonywania wyzwań i trudności przez grupę. Facylitacja wymaga od prowadzącego osobistej dojrzałości, odwagi i zaufania – do siebie oraz procesu grupowego. Narzędzia, które stosuje facylitator są istotne, ale kluczowa w tym podejściu do pracy z ludźmi jest samoświadomość oraz umiejętność rozpoznawania i reagowania na zjawiska grupowe.
